Programma
| Franz Liszt (1811-1886) | Variationen über “Weinen, Klagen, Sorgen, Zagen” – S. 179 |
| Zuzana Ferjenčíková (1978*) | Gebet für den Heiligen Vater – Op. 14 |
| César Franck (1822-1890) | Deuxième Choral en si mineur |
| Maurice Duruflé (1902-1986) | Suite pour Grand Orgue – Op. 5 I. Prélude II. Sicilienne III. Toccata |
Organist
Rik Melissant (1999) begon zijn orgelstudie bij Paul Kieviet, bij wie hij tot de zomer van 2018 heeft gestudeerd.
Sinds september 2018 studeerde hij hoofdvak orgel en bijvak piano aan het Rotterdams Conservatorium (Codarts) met als hoofdvakdocenten Christian Schmitt, Zuzana Ferjencíková, Bas de Vroome en Ben van Oosten. Improvisatielessen volgde hij bij Hayo Boerema en zijn bijvak heeft hij afgerond met een 9 bij Martin Lekkerkerk en Sara Gutiérrez Redondo. Vanaf september 2020 studeerde hij kerkmuziek bij Arie Hoek (hymnologie en cantoraat), Hanna Rijken (liturgiek) en Hayo Boerema (kerkelijk orgelspel). Rik volgde de minor koordirectie bij Wiecher Mandemaker en de minor orkestdirectie bij Joost Geevers. De minor klavecimbel volgde hij bij Bas de Vroome. Zijn hoofdvak heeft hij afgelopen juni summa cum laude (9,5) afgerond in de Laurenskerk te Rotterdam.
Masterclasses volgde hij bij o.a. Arjen Leistra, Matteo Imbruno, Reitze Smits, Michel Bouvard en Olivier Latry. Naast zijn conservatoriumstudie volgde privélessen bij Sander van den Houten, Adriaan Hoek en bij Thomas Ospital in Parijs (Frankrijk).
Rik Melissant won vier eerste prijzen op o.a. internationale orgelconcoursen, waaronder het eerste Internationale Ambitus Orgelconcours (Haarlem, juni 2017) en het tweede Internationale Ambitus Orgelconcours (Rotterdam, september 2019). In oktober 2022 won Rik de eerste prijs op het 16e Internationale César Franck Concours wat werd gehouden in de Kathedrale Basiliek St.-Bavo te Haarlem.
Naast concertorganist is hij ook actief als kerkorganist en begeleider van diverse koren en ensembles. Eveneens heeft Rik een groeiende lespraktijk als orgel- en pianodocent. Meer informatie over Rik Melissant is te vinden op zijn website.
Toelichting op het programma
Liszt, ‘Weinen, Klagen, Sorgen, Zagen’
Franz Liszt componeerde dit werk na het overlijden van zijn dochter Blandine. Als thema hiervoor koos Liszt een chromatisch dalend ostinato-motief uit de basso continuo-partij van het eerste koor uit Bachcantate BWV 12. Liszt begint met een langzame inleiding, waarna hij op het thema een reeks van variaties bouwt. Niet zozeer in de klassieke zin van variaties, maar eerder als een grote fantasie, waarin droefenis, dood en vertwijfeling doorklinken. Tegenover het menselijke lijden staan echter vertrouwen en hoop. Liszt brengt dat tot uiting door na een meditatief recitatief bijna uit het niets als bevrijdende epiloog het troostrijke koraal “Was Gott tut, das ist wohlgetan” te laten opklinken, tevens het slotkoraal van diezelfde Bachcantate.
Ferjenčíková, Gebet für den Heiligen Vater
Zuzana Ferjenčíková schreef zelf het volgende: ‘Het is een eenvoudige compositie, bewust geplaatst in een ingetogen romantische sfeer ter ere van paus Benedictus en zijn voorliefde voor de klassieke muziek. Dit gebed is bedoeld als een overwegend liturgische compositie. Na de dood van paus Benedictus XVI is het werk bewerkt en genoteerd.’
Franck, Deuxième Choral en si mineur
Cèsar Franck, geboren in destijds het Koninkrijk der Nederlanden, is bij de meeste muziekliefhebbers zeer bekend en geliefd. Franck zag het orgel als zijn orkest, hij schreef veel muziek voor verschillende takken binnen de klassieke wereld. In mei 1890 werd Franck aangereden door een omnibus waar hij zwaar inwendig letsel opliep. Toch bleef hij de maanden die hierop volgden doorwerken. In opdracht van zijn Franse vriend en uitgever Auguste Durand schreef hij drie koralen voor orgel, elk een kwartier durend. Zonder meer zijn laatst geschreven werken. Inmiddels behoren deze koralen tot de allerhoogste vorm van de orgelliteratuur. Franck schreef in brieven en dagboeken over deze koralen: “Alvorens te sterven zal ik de goede God eren met een aantal Chorals, zoals Bach dat deed, maar dan op een andere wijze”. De Trois Chorals zijn verregaande fantasieën op eigen thema’s. Het tweede koraal kenmerkt zich door de oude Passacaglia-vorm die Franck gebruikt. Het ‘koraal’ binnen dit Choral, een zelfbedacht thema door de componist, wordt geregistreerd met de menselijke stem: de Voix Humaine et Tremblant. Tevens sluit het Choral af in een soeverein slot met deze buitenaardse registratie.
Duruflé, Suite pour Grand Orgue
Dit werk, Suite – Op. 5 uit 1933, heeft Duruflé opgedragen aan ‘mon maitre Paul Dukas’. De Suite is opgebouwd in drie delen. Het eerste deel, Prélude, heeft iets te danken aan Dukas’ Sonate voor piano, geschreven tussen 1899 en 1900. De Prélude is geschreven in Es-klein en deelt dezelfde toonsoort met het eerste deel van Dukas’ Sonate voor piano. We weten dat Duruflé erg perfectionistisch was. Zijn eigen Toccata, waarin volgens Duruflé de thema’s slecht zijn, weigerde hij zelfs te spelen. Voor deze wervelende Toccata klinkt een lyrisch middendeel wat geschreven is in een 6/8 maat. Dit Ravelliaanse tweede deel is eveneens ingetogen, terwijl het een totaal andere sfeer draagt dan de Prélude. Ter afsluiting volgt er een Toccata en deze bestaat uit een hoofdthema wat in het pedaal op krachtige wijze wordt gepresenteerd. In het midden van het werk volgt er een tweede thema wat later met het eerste thema tot een zinderende climax wordt gebracht. Een stralend slotakkoord in B-groot is hiermee het slot van één van de meesterwerken van een meesterlijke componist.
Gegevens concert
Aanvang: maandag 22 mei 2023, 20:15 uur
Locatie: Kathedrale Basiliek St.-Bavo, Haarlem, Leidsevaart 146, 2014 HE Haarlem. Ingang aan het Bisschop Bottemanneplein
Toegang: gratis, vrijwillige bijdrage. Kosten € 10-15,– per persoon. Donaties: zie donateurspagina
Sponsoren 2023
