Programma
Pēteris Vasks (*1946) | Cantus Ad Pacem (Gezang voor vrede) |
Maija Einfelde (*1939) | Iz senseniem laikiem (Uit de oude tijden) |
Imants Zemzaris (*1951) | Pastorales pour une flûte d’été (Pastorales voor een zomerfluit) |
Aivars Kalējs (*1951) | Per aspera ad astra (Door ontberingen naar de sterren) |
Organist
Una Cintina is organist, dirigent en muziekdirecteur van de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Amsterdam.
Una, geboren in Jūrmala (Letland) in een familie van musici, begon haar muzikale opleiding al in de voorschoolse jaren. Ze zong in folkloristische groepen en leerde de kokle, een traditioneel Lets instrument, bespelen. Op veertienjarige leeftijd kreeg Una haar eerste opdracht als organist bij de Bulduri Evangelisch-Lutherse Kerk in Jūrmala en heeft sindsdien in veel kerken gewerkt.
Una behaalde haar eerste academische graad aan de Riga Cathedral Choir School in koorzang (1998) en kerkmuziek (2001) met Vita Kalnciema (orgel). Daarna behaalde ze haar Bachelor (2005) en Master diploma’s (2007 en 2009) aan de Lets Academie of Music en het Conservatorium van Amsterdam onder leiding van Sigvards Klava (directie), Prof. Talivaldis Deksnis (orgel) en Jacques van Oortmerssen (orgel). Ze nam deel aan verschillende masterclasses en zomeracademies georganiseerd door Ton Koopman, Luger Lohman, Hans Fagius, Joel Speersta, Olivier Latry, Louis Robilliard en vele anderen.
Una neemt regelmatig deel aan Hedendaagse Muziek festivals, speelt de premières van nieuwe composities, werkt aan speciale projecten met andere kunstvormen – acteurs, dansers, poppentheater, enzovoort – en treedt op als solist in concerten met orkesten, koren en in verschillende kamermuziekformaties. In 2020 verscheen haar cd “The Hands of Time”, met muziek voor slagwerk en orgel in samenwerking met slagwerker Georgi Tsenov. Een belangrijke plaats in Una’s concertprogramma’s is gereserveerd voor het promoten van Letse muziek en muziek van hedendaagse componisten, evenals het bekendmaken van het publiek met, volgens haar, de belangrijkste componisten van de 20e eeuw. In 2021 nam ze deel aan de opname van het Amstel Saxophone Quartet gewijd aan de muziek van de Letse componist Georgs Pelēcis en in 2023 aan een CD met violist Indulis Cintiņš met muziek van hedendaagse Letse componisten.
Toelichting op het programma
In dit concert zullen luisteraars vier stukken horen, geschreven door nog levende Letse componisten. Elk met een zeer distinctieve en unieke stem in het hedendaagse muzikale landschap.
De werken van Pēteris Vasks zijn wereldberoemd als belangrijk voorbeeld van de nieuwe eenvoud die populair werd in de Noord-Europese landen in de jaren ’90. Echter, ik vind dat zijn meest interessante werken geschreven zijn vóór die tijd, toen de componist aan het experimenteren was en op zoek was naar de diepere expressies van de instrumenten waarvoor hij muziek schreef. Het onderliggende thema van de Cantus Ad Pacem is de bescherming van de natuur – de sacrale ruimte waar we vrede kunnen vinden, maar die vaak bedreigd is en bescherming nodig heeft.
De muziek van Maija Einfelde is een voorbeeld van expressionisme in de Letse muziek. “Iz senseniem laikiem” van Maija Einfelde is geïnspireerd door haar interesse in folklore van verschillende vroege culturen. Men kan intonaties horen van een herdersroep, het neuriën van Himalaya-monniken, vroege gezangen op een beperkte drie-toonsschaal. De componiste zelf ziet de oude muziek als magisch, betoverend.
Imants Zemzaris presenteerde zich helder in de Letse muziekscene in de jaren 1970 als een vertegenwoordiger van het postmodernisme, strevend naar consonante harmonie en een gevoel van neo-romantische schoonheid, evenals het verenigen van semantisch diverse subteksten en associaties. De polystilistische vrijheid en verfijnde genres van de werken van de componist combineren ogenschijnlijk tegenstrijdige kenmerken – neoclassicisme, minimalisme, elementen van instrumentaal theater, rock en disco, allusies en citaten uit het werk van Bach, Beethoven, Mozart, Chopin en andere grootmeesters. Imants Zemzaris wordt vaak geïnspireerd door literatuur, schilderkunst en theater. Dit komt tot uiting in de poëtische epigrammen en programmatische titels van de composities.
Aivars Kalējs is een actieve concertorganist en componist. Zijn orgelwerk “Per aspera ad Astra” is een dynamisch, virtuoos stuk dat expressief de dramatische strijd met donker afbeeldt, evenals “het licht van een witte ziel, die zich uitstrekt tot in de eeuwigheid en samen smelt met de hemel”. (A.K.)
Gegevens concert
Locatie: Kathedrale Basiliek St. Bavo, Haarlem, Leidsevaart 146, 2014 HE Haarlem. Ingang aan het Bisschop Bottemanneplein
Toegang: gratis, vrijwillige bijdrage, b.v. via onderstaande QR-code (te scannen vanuit een bank-app). Kosten € 10-15,– per persoon. Donaties: zie donateurspagina